O funkcjonowaniu tradycyjnej szkoły uczniowie, czy rodzice wiedzą wiele – przede wszystkim z własnego doświadczenia. Wiadomo jak wyglądają lekcje, jaki jest system oceniania . Znane są też prawa i obowiązki ucznia. Jak jednak wygląda to w przypadku szkoły Montessori? Czym ona tak naprawdę różni się od szkoły tradycyjnej?
Początki
Szkoła tradycyjna, którą znamy z własnego doświadczenia swój wygląd zyskała w XIX wieku. Stworzona jest na modelu pruskim, a jej głównym celem było kształtowanie posłusznego obywatela. W szkołach Montessori stosowana jest metoda oparta na nauce. Powstała w XX wieku w wyniku eksperymentu, polegającego na obserwacji dzieci.
Podejście do ucznia
W szkole tradycyjnej uczeń jest postrzegany jako „puste naczynie”. Jego głównym zadaniem jest słuchanie poleceń nauczyciela i wykonywanie ich. W szkole Montessori szczególną uwagę zwraca się na fakt, że dziecko posiada własną, indywidualną osobowość. Należy mu się szacunek i respektowanie jego wolności. Zdobywanie wiedzy nie polega na „wlewaniu do pustego naczynia” lecz na samodzielnym zdobywaniu wiedzy, dzięki odpowiedniemu przygotowaniu otoczenia.
Znaczenie nauczyciela
Szkoła tradycyjna charakteryzuje się tym, że nauczyciel jest w niej centralną postacią, najważniejszą w klasie. Wszystkich uczniów naucza w ten sam sposób, w jednakowym tempie. Szkoła Montessori nauczyciela stawia nieco w tle. To uczeń jest postacią centralną. Nauczyciel ma za zadanie przygotowanie otoczenia w klasie, tak aby sprzyjało zdobywaniu wiedzy. W trakcie zajęć zajmuje się głównie obserwacją czynności, jakie podejmują uczniowie.
Wiek uczniów w klasach
Ze szkoły tradycyjnej znamy prosty podział na klasy, do których uczniowie są przydzieleni ze względu na ich wiek. W jednej klasie uczą się więc dzieci z tego samego rocznika. W szkole Montessori dzieci uczą się wspólnie, wraz z dwoma sąsiadującymi rocznikami. Dzięki temu młodsze dzieci uczą się biorąc przykład ze starszych, a starsze uczą się cierpliwości i empatii względem młodszych kolegów.
Sposób nauki i pomoce dydaktyczne
Szkoła tradycyjna kojarzy się przede wszystkim z podręcznikami i zeszytami ćwiczeń. Uczniowie korzystają z nich w tym samym czasie, wykonując te same zadania i realizując te same treści dydaktyczne. Materiały dydaktyczne w szkole Montessori są zbudowane tak, aby były dostosowane do wieku i możliwości dziecka. Nie każde dziecko ma własne materiały – są one ogólnie dostępne dla wszystkich i można korzystać z nich wielokrotnie. Dzieci uczą się samodzielne, dobierając materiał zgodnie z własnymi zainteresowaniem. Mają możliwość wyboru miejsca pracy, czasu pracy oraz tego z kim będą pracować.
Podejście do popełnianych błędów
Błędy w szkole tradycyjnej błędy popełniane przez uczniów karane są niskimi ocenami. Maria Montessori uważała jednak, że błąd jest jak najbardziej naturalnym towarzyszem w rozwoju każdego człowieka. Dlatego, gdy dziecko w szkole Montessori poprosi nauczyciela o sprawdzenie wykonanego zadania pod kątem błędów – nauczyciel raczej zaznaczy dobrze wykonane elementy, niż te z błędami.