Zgodnie z koncepcją pedagogiczną Marii Montessori należy zwrócić uwagę nie tylko na specyfikę prowadzenie uczniów w tym nurcie, ale także na przedmioty z tym związane. Sposób kształcenia dzieci w ten sposób opiera się na dążeniu do samodzielnego zdobywania wiedzy i doświadczeń. Tym samym należy zwrócić szczególną uwagę na dobór przedmiotów, aby umożliwiały realizację głównych celów i założeń. Istotą metody jest w dużej mierze prostota, a tym samym odrzucenie wszelkiego rodzaju świecących i nierealistycznych obrazów, które mogą prowadzić jedynie do przebodźcowania dziecka.
Istota zabawek Montessori
Zabawki tworzone zgodnie z założeniami koncepcji Montessori powinny stawiać na przyspieszenie rozwoju dziecka, który odbywa się poprzez rozwijanie wyobraźni oraz kształtowanie samodzielności. Rzeczy mają służyć nie tylko do bezsensownej zabawy, ale powinny oddziaływać na zmysły dziecka, który poprzez tą zabawę uczy się nowych umiejętności.
Warto wspomnieć o tym, że nie są to typowe zabawki, a raczej pomoce czy materiały do pracy. Większość z nich jest drewniana, ale nie wszystkie. Jest to spowodowane tym, że na początku XX wieku (kiedy to powstawał nurt Montessori) głównym materiałem do tworzenia było drewno. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na to, że nie wszystko co drewniane będzie dobrym wyborem, który postawi na rozwój. Przedmioty powinny stanowić przede wszystkim odzwierciedlenie rzeczywistości, czyli przedstawiać świat rzeczywisty.
Drewniane pomoce edukacyjne według Montessori
Istotą jest nie tyle dobór materiałów, ile umiejętne wykorzystanie ich. Aby zrozumieć istotę najlepiej przyjrzeć się temu, jak funkcjonują dzieci w przedszkolach i szkołach Montessori. Sensem działania jest stworzenie warunków, które dadzą możliwość samodzielnego działania np. przygotowywanie posiłków, ubieranie się, odkładanie przedmiotów na miejsce. Materiały powinny charakteryzować się prostotą i praktycznością.
Oto kilka przykładowych pomocy:
- klocki sensoryczne – nauka kształtów oraz doznania sensoryczne,
- klocki, ale w kształcie kamieni – uczą kreatywnego budowana konstrukcji,
- „nowoczesna” matrioszka (np. kształty zwierząt) – nauka porządkowania; od najmniejszego do największego,
- drewniane układani np. w kształcie jedzenia – nauka znajomości nazw,
- ściany manipulacyjne – pobudzają wiele zmysłów, dają możliwość swobodnej i samodzielnej zabawy,
- elementy przedstawiające świat dorosłych w miniaturowej wersji.
Do jakich zdobycia umiejętności dąży koncepcja?
Każdy materiał do pracy powinien stawiać na rozwój danej zdolności – nauka kształtów, kolorów czy zapinania guzików. Ważne jest to, aby pozwolić dziecku działać samodzielnie. Należy pozwolić mu samodzielnie przygotowywać sobie czy innym posiłek, gdyż to właśnie takie działanie da mu praktyczną możliwość zdobycia przydatnych kompetencji. Dziecko rozwija się zgodnie z własnym potencjałem i możliwościami. Dlatego też nie ma ściśle określonych ram, które wymagają nauki danej rzeczy w określonym wieku. Należy postawić na indywidualne zainteresowania dziecka.